Men gan cao nếu không được điều trị sẽ dẫn tới viêm gan, xơ gan, ung thư gan… gia tăng tỉ lệ tử vong ở người bệnh. Vậy người men gan tăng cần có chế độ ăn ra sao để phòng và điều trị bệnh một cách tốt nhất?
Khi men gan cao, nếu nặng cần phải dùng thuốc để điều trị giúp giảm men gan. Với trường hợp nhẹ thì một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp giảm tình trạng men gan cao, tế bào gan hồi phục và tái sinh nhanh hơn, tăng cường chức năng miễn dịch, thúc đẩy hồi phục chức năng gan.
Men gan tăng cao là dấu hiệu của nhiều bất ổn.
Gan là một cơ quan chống độc của cơ thể, mọi chất độc khi vào cơ thể đều được xử lý ở gan. Hàng ngày, tế bào gan luôn chịu tác động của những tác nhân độc hại như rượu bia, hóa chất, thuốc tây…
Men gan là một loại enzym nằm trong tế bào gan. Khi tế bào gan chết đi do quá trình lão hóa thì có một lượng men gan được phóng thích vào máu ở nồng độ dưới 40UI/L (chỉ số này gần như cố định ở người bình thường). Các chỉ số men gan bình thường như sau: AST: 20 – 40 UI/L, ALT: 20 – 40 UI/L, GGT: 20 – 40UI/L, phosphatase kiềm: 30 – 110 UI/L. Khi các giá trị men gan trong máu cao hơn ngưỡng bình thường thì gọi là men gan cao.
Vì một nguyên nhân nào đó như uống nhiều bia, rượu, nhiễm virus, dùng thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc hạ mỡ máu… làm cho các tế bào gan bị tổn thương, bị hủy hoại sẽ giải phóng men vào máu. Khi đó xét nghiệm sẽ thấy men gan cao. Men gan tăng cao là dấu hiệu đầu tiên của các bất ổn trong cơ thể như viêm gan cấp, viêm gan mạn tính giai đoạn hoạt động, viêm tụy, tắc đường mật,…
Nồng độ men quá cao sẽ làm cho bệnh nặng hơn, người bệnh có nguy cơ giảm tuổi thọ, thậm chí tử vong nếu không được kiểm soát kịp thời.
Phòng và điều trị tình trạng men gan cao.
Để phòng và điều trị men gan tăng cao, cần bảo vệ tốt lá gan bằng việc áp dụng chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng, bổ sung những thức ăn dễ tiêu hóa, không nên ăn những thực phẩm như thịt nhiều mỡ, gia vị kích thích. Cần ăn thêm rau quả tươi, bổ sung vitamin và các nguyên tố vi lượng có lợi cho hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng với bệnh tật:
- Chú ý bổ sung vitamin A từ các loại thực phẩm như gan động vật, cà rốt, lòng đỏ trứng, rau muống, rau chân vịt, tỏi tây, bắp cải…
- Ăn nhiều các thực phẩm giàu vitamin B1, B2, B6 như mạch nha, giá, đậu, lạc, hạt kê, đậu nành, trứng, sữa, rau xanh, hoa quả…
- Bổ sung thêm những thực phẩm giàu vitamin như ớt ngọt, cải xanh, rau dền, sơn tra…
Đặc biệt, người men gan cao cần bổ sung các thực phẩm chứa nhiều protein bởi đây là thành phần cấu tạo nền tảng của tất cả tế bào trong cơ thể. Khi tế bào gan bị tổn thương làm tăng men gan, khả năng miễn dịch cơ thể cũng giảm theo. Vì vậy, cần ăn nhiều protein để phục hồi và tăng cường khả năng miễn dịch. Các thực phẩm giàu protein có thể kể đến như thịt nạc, trứng, cá, các loại đậu, rau xanh…
Ngoài ra, những thực phẩm thuộc họ nấm như mộc nhĩ, nấm rất tốt cho người bị men gan cao bởi những thực phẩm này có nguồn dinh dưỡng phong phú, có lợi cho việc nâng cao chức năng miễn dịch cơ thể, thúc đẩy hình thành kháng thể tự nhiên và cũng có hiệu quả nhất định trong việc làm giảm men gan.
Người bị men gan cao cần tránh các thực phẩm nhiều đường bởi đường có thể làm tích tụ tế bào hồng cầu trong vi huyết quản và tiểu cầu dẫn tới tắc nghẽn, ngoài ra đường cũng có thể gây mỡ gan. Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ làm cho chất béo trong cơ thể tăng lên dễ gây gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ… các yếu tố chính làm tăng men gan.
Với những người có nguy cơ tăng men gan (thường là những người nhiều bia rượu, thừa cân, béo phì…), cần đặc biệt chú ý hạn chế uống rượu, bia tối đa. Đồ uống có cồn sẽ khiến gan phải làm việc vất vả hơn khi đang bị bệnh, khiến tình trạng tăng men gan càng nặng hơn.
Ngoài ra, người bị men gan tăng cao nên có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, không nên thức khuya sau 22 giờ, vì đây là khoảng thời gian tối ưu cho gan tăng cường hồi phục. Tập thể dục nhẹ nhàng, không làm các công việc nặng nhọc nhiều cũng giúp gan được nghỉ ngơi, nhanh chóng giảm tình trạng tăng men gan.
