Các chuyên gia cho rằng do Diệp hạ châu có tính mát, lạm dụng chúng sẽ gây lạnh gan, dẫn tới xơ gan.
Từ hàng trăm năm nay, Diệp hạ châu được nhắc đến trong Y học cổ truyền Việt Nam và Trung Quốc với tác dụng mát gan, thanh lọc gan. Do đó, nhiều người đã mua về sử dụng.
Chị Trần Thanh Lam (ở Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết: chị thường xuyên nấu nước uống với loại lá này cho chồng bởi anh hay uống rượu bia. “Chồng uống nhiều rượu bia khiến tôi rất lo lắng, đặc biệt gần đây anh có dấu hiệu hay mệt mỏi, buồn nôn, đau tức sườn phải, men gan cao. Tình cờ, tôi được biết tác dụng của Diệp hạ châu có thể bảo vệ cho gan nên tôi nấu nước cho chồng uống thay nước lọc hàng ngày và khá yên tâm”, chị Thanh nói.
Tương tự, Minh Anh (25 tuổi, ở Hà Đông, Hà Nội) cũng sử dụng loại nước này nhằm mục đích đẹp da, trị mụn bởi tác dụng làm mát gan của Diệp hạ châu.
Dùng diệp hạ châu mát gan là có thật?
Trao đổi với PGS. TS Nguyễn Thượng Dong – Nguyên Viện Trưởng Viện Dược liệu cho biết: Diệp hạ châu còn gọi là cây chó đẻ, chó đẻ răng cưa. Sở dĩ gọi là Diệp hạ châu là vì ở phía dưới lá (diệp hạ) có nhiều hạt tròn (châu). Tại Việt Nam, cây còn có nhiều tên địa phương khác như: cam kiềm, cỏ trân châu, rút đất, diệp hòa thái…
Diệp hạ châu được dùng làm thuốc từ 2000 năm nay. “Diệp hạ châu có vị đắng, hơi ngọt, tính mát. Tác dụng nổi bật nhất là thanh can, giải độc, trọng tâm về gan, nó được dùng để giải độc gan, hỗ trợ chữa viêm gan siêu vi B, C. Tuy nhiên, việc thường xuyên sử dụng diệp hạ châu là hoàn toàn sai lầm, đặc biệt với việc dùng uống thay thế nước lọc hàng ngày để mát gan, đẹp da.
Chuyên gia cũng cho biết: Diệp hạ châu có tính mát, chỉ nên dùng 5-7 ngày rồi dừng, không thể dùng thường xuyên, tùy tiện. Với những người thể tỳ vị hư hàn, tức là những người dễ đầy bụng, khó tiêu, đại tiện lỏng nát, sợ lạnh dùng nhiều sẽ làm cho tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Đồng quan điểm, PGS. TS Trịnh Thị Ngọc – Phó Chủ Tịch Hội Gan mật Hà Nội cũng khuyến cáo việc uống Diệp hạ châu không có tác dụng với những người lạm dụng rượu bia. Do đó, phụ thuộc vào loại lá này để thoải mái sử dụng rượu bia là một sai lầm.
Ngoài ra, cây Diệp hạ châu chỉ dùng để hỗ trợ điều trị viêm gan siêu vi B, tức là giúp làm giảm bớt các triệu chứng của bệnh và khống chế sự phát triển của virus viêm gan siêu vi B, chứ không phải dùng cây thuốc này sẽ có kết quả âm tính với virus viêm gan B. Vì vậy, người không có bệnh về gan cũng không nên dùng Diệp hạ châu để phòng bệnh hay để tăng cường chức năng gan.
Lối thoát nào cho người tổn thương gan do rượu bia, virus viêm gan B, C?
Theo các chuyên gia hàng đầu về gan mật, đối với người có bệnh gan do rượu bia, virus viêm gan B, C, xơ gan… cần bảo vệ gan một cách khoa học, bao gồm:
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học, ăn nhiều rau xanh, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ…
- Hạn chế sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn, kích thích…
- Tiêm phòng vaccin viêm gan B đầy đủ.
Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng các loại dược liệu bảo vệ và phục hồi tế bào gan đã được nghiên cứu, chứng minh tác dụng rõ ràng, theo đúng thời gian, đúng liều lượng quy định. Sau hơn 10 năm nghiên cứu bài bản, các nhà khoa học đã chứng minh thành công hiệu quả dược liệu Ưng Bất Bạc trên tế bào gan HA22T. Dịch chiết Ưng Bất Bạc chứa Diosmin và Hesperidine là các flavonoid quý giúp hỗ trợ chống viêm gan, chống oxy hóa, ngăn chặn các độc tố làm tổn thương gan, đặc biệt là do rượu bia, virus, hóa chất (CCl4). Nghiên cứu tại Thái Lan và Ấn Độ cho thấy Hesperidine có tác dụng ngăn ngừa hình thành sợi collagene trong gan giúp ngăn ngừa xơ gan, giảm tích tụ mỡ trong tế bào gan, ngăn ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Sản phẩm Heposal với 2 thành phần quý dịch chiết chuẩn hóa PYBBE từ Ưng Bất Bạc(với công nghệ được chuyển giao từ Bằng sáng chế Mỹ) và Phosphocomplex (dạng bào chế công nghệ cao của Silybin A, tăng cường hiệu quả gấp 100 lần Silymarine thông thường. Heposal là giải pháp tối ưu giúp ngăn ngừa tổn thương gan sớm, hỗ trợ chống viêm gan, dành cho người viêm gan B, C, người thường xuyên sử dụng rượu bia, người có các dấu hiệu tổn thương gan sớm (men gan cao, vàng da, đau tức bụng phải, mề đay mẩn ngứa…), ngăn ngừa xơ gan, gan nhiễm mỡ hiệu quả.
